Kha nwedzi wonoyu wa vhufa muhasho wa Sisiteme ya Ndivho Yapo na Vhufa wo vhona zwo fanela uri matshudeni dalela vhupo ha vhufa sa Mapungubwe na Dzata Ruins. Kha lwendo ulwo ho tuwa thoho ya muhasho, Dokotela Vho Tshimangadzo Makhanikhe na Dokotela Vho Ndidzulafhi Ramavhunga, Dokotela Vho Livhuwani Tshikukuvhe na matshudeni a nwaha wa vhuraru. Kha lwendo ulwo matshudeni vho guda zwithi zwinzhi nga ha Mapungubwe. Vho ri vha tshi swika, vhatshimbidzi vha Mapungubwe vha tuwa na matshudeni kha lukwara lwa henefho Mapungubwe, he vhagudiswa vho kona u vhona vhugalaphukha ha Mapungubwe nga vhuphara. Vhatshimbidzi vho talutshedza matshudeni nga divhazwakale ya vhathu vhe vha vha vha tshi dzula hanefho minwahani ya murahu.
Matshudeni vho sumbedza uri vho guda na nga vhutsila ha vhathu vha kale he vha wana uri vho vha vhathu vho no sika malungu, zwidudu, na zwithu zwinzhi zwo yaho nga u fhambana. Mapungubwe ro guda nga ha miri, minwe ya miri ndi Muvhuyu. Muri uyo u na madi manzhi. Ndou dzi toda madi khawo musi wa gomolelo. Miri iyo a i tsha tendelwa u liwa nga ndou nga nthani ha uri miri iyo i nga fhedzisela i si tsha vha ya u wanalea. Kha thavha iyo thavha vhe vha vha vha tshi dzula khayo vho vha vha tshi tamba mitambo yo fhambanaho sa mufuvha, muravharavha na ndode. Kha thavha iyo vho vha vha tshi dzula nga u fhambanana zwi tshi bva kha vhuimo havho. Matshudeni vho guda nga mavhida ane a kha divha hone kha lukwara lwonolwo.
Vho ya muziamu wa hanefho Mapungubwe he vha vhona zwithu zwa vhathu vha kale zwi no nga golden rhino, zwidudu, golden sceptre na zwinwevho zwinzhi u ya nga u fhambanana hazwo.
Vho dovha vha guda nga Golden rhino. Ine yo sikwa ho shumiswa danda la muri, le la vhadwa la vhumba tshifanyiso tsha Tshugulu. Ilo danda lo no fhedza u vhadwa lo da he la shelwa musuku lothe.
Vho ya na fhethu hune ha vhidzwa u pfi Confluence viewing decks, he vha vhona thanganyelano ya mulambo wa Limpopo na Shashe hone he ha ita mukano vhukati ha mashango mararu ane avha Afrika Tshipembe, Botswana na Zimbabwe.
Matshudeni vho ya na Dzata Ruins he vha guda nga divhazwakale ya lushaka lwa Vhavenda. Vho guda nga ha khosi ya u thoma ya Vhavenda ane a pfi Dimbanyika we a vha ene khosi ya Vhaven-da. Yo vhakhosi ya u funesa u zwima. Yo do valelwa nga tombo lihulu bakoni la zwifho musi a tshi khou zwima. Khosi iyo yo vha i tshi zwima nga mmbwa dze dza do gidimela hayani musi o valelwa nga ilo tombo. Vhathu vho do ya afho he a vha o valelwa nga tombo, vha lingedza u li phigulisa, zwe vhutoto. Khosi yo mbo di vhudza vhathu uri vha tuwe fhedzi-ha vha sia ngoma lungundu sa vhunga nayo yo valelwa kha ilo bako la zwifho. Fhethu afho he khosi ya lovhela hone ho fhedzise-la hu Tshiendeulu. Ngoma Lungundu yo vha itshi lidzwa musi Vhavenda vha tshi khou lwa na dzinwe tshaka. Yo vha itshi ri u lidziwa maswina a wela fhasi, ya dovha ya nisa mvula musi wa gomolelo. Ngoma iyo yo vha itshi hwaliwa nga vhanna vha rathi, vhane a vha athu didzhenisa kha mafhungo a zwa vhudzekani. Ngoma iyo yo vha i sa tendelwi u vheiwa fhasi. Arali ya vhewa ho vha hu tshi vha na masiandaitwa kha vhathu. Ngoma iyo yo vha i na vhudzimu ha tshifumakadzini na ha tshinnani nga ngomu hayo.
Dzata vho dovha vha guda nga khoro ye vhakegulu na vhakalaha vho vha tshi farela mitangano khayo. Afho ndi he ha vha hu tshi tandululiwa thaidzo dza vhathu nga vhakegulu na vhakalaha vha khoro. Dzinwe dza thaidzo dzo vha dzi dza musi munna kana mufumakadzi vha tshi balelwa u vha na vhana. Thandululo ye ya vha i hone kha vhanna vha si na mbebo, ho vha hu tshi shumis-iwa muzwala kana murathu wa munna a si na mbebo uri a edele tshihulwane na mufumakadzi wa uyo ane a khou balelwa u vha na nwana uri a kone u bebelwa nwana. Fhedzi-ha zwo vha zwi tshi itwa lwa tshidzumbe uri uyo munna a si na mbebo a si zwi divhe. Fhedzi izwo zwo vha zwi tshi itelwa u hudza lushaka na uri huvhe na mulalo mutani.
Ulu lwo vha lwendo lu takadzaho lwa u guda zwa vhufa.
Zwo bviswa nga:
Department of Marketing, Branding and Communication University of Venda
Lutingo: 082 868 2218 / 082 868 1811
